Chiến Tranh Thương Mại: Định Nghĩa, Nguyên Nhân, Tác Động và Ví Dụ Điển Hình
Chiến tranh thương mại là một cuộc xung đột kinh tế giữa các quốc gia, sử dụng các biện pháp bảo hộ thương mại làm vũ khí. Các biện pháp này bao gồm tăng thuế nhập khẩu, áp đặt hạn ngạch, trợ cấp cho doanh nghiệp trong nước và thậm chí là cấm vận thương mại. Mục tiêu chính của chiến tranh thương mại là bảo vệ nền kinh tế nội địa khỏi cạnh tranh từ nước ngoài hoặc gây sức ép buộc đối phương nhượng bộ trong các thỏa thuận thương mại.
Ví dụ điển hình: Cuộc chiến thương mại Mỹ – Trung bắt đầu từ năm 2018 là một ví dụ tiêu biểu. Chính quyền Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump đã áp đặt thuế quan cao đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc, với lý do Bắc Kinh thực hiện các chính sách thương mại không công bằng và đánh cắp sở hữu trí tuệ. Cụ thể, ngày 22/3/2018, Mỹ áp thuế 50 tỷ USD lên hàng hóa Trung Quốc, chủ yếu nhắm vào các sản phẩm thuộc kế hoạch “Made in China 2025”. Trung Quốc đã đáp trả bằng cách tăng thuế đối với hàng hóa nhập khẩu từ Mỹ, khiến căng thẳng thương mại leo thang.
Nguyên nhân dẫn đến chiến tranh thương mại:
- Thâm hụt thương mại: Khi một quốc gia nhập khẩu nhiều hơn xuất khẩu từ một đối tác thương mại, nước này có thể áp dụng các biện pháp bảo hộ để cân bằng cán cân thương mại.
- Bảo hộ ngành sản xuất nội địa: Một số quốc gia muốn bảo vệ doanh nghiệp trong nước khỏi sự cạnh tranh của hàng nhập khẩu bằng cách áp dụng thuế quan cao hoặc trợ cấp. Điều này có thể gây ra mâu thuẫn thương mại với các đối tác quốc tế.
- Cạnh tranh công nghệ và an ninh quốc gia: Mối lo ngại về sự phụ thuộc vào công nghệ nước ngoài hoặc việc đối thủ cạnh tranh tiếp cận các bí mật công nghệ quan trọng cũng là một nguyên nhân.
- Chính sách tiền tệ và phá giá tiền tệ: Việc một số quốc gia bị cáo buộc thao túng tiền tệ để làm cho hàng hóa xuất khẩu của họ rẻ hơn trên thị trường quốc tế, gây bất lợi cho các đối tác thương mại, cũng có thể dẫn đến các biện pháp trả đũa.
Tác động của chiến tranh thương mại đến kinh tế toàn cầu:
Chiến tranh thương mại không chỉ ảnh hưởng đến các quốc gia trực tiếp tham gia mà còn tác động rộng lớn đến kinh tế toàn cầu. Một số hậu quả đáng chú ý bao gồm:
- Suy giảm tăng trưởng kinh tế: Chiến tranh thương mại làm tăng chi phí sản xuất, ảnh hưởng tiêu cực đến GDP toàn cầu.
- Gián đoạn chuỗi cung ứng: Hàng rào thuế quan buộc doanh nghiệp phải thay đổi nguồn cung, gây bất ổn cho sản xuất.
- Tăng giá hàng hóa: Thuế quan cao làm tăng chi phí, ảnh hưởng trực tiếp đến người tiêu dùng.
- Giảm niềm tin đầu tư: Nhà đầu tư e ngại rủi ro, dẫn đến biến động thị trường tài chính.
- Nguy cơ chiến tranh tiền tệ: Các nước có thể phá giá tiền tệ để giữ lợi thế xuất khẩu, gây mất ổn định tài chính toàn cầu.
Áp dụng điều ước quốc tế, pháp luật nước ngoài và tập quán thương mại quốc tế:
Theo Điều 5 Luật Thương mại 2005, việc áp dụng điều ước quốc tế, pháp luật nước ngoài và tập quán thương mại quốc tế được quy định như sau:
-
Trường hợp điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên có quy định áp dụng pháp luật nước ngoài, tập quán thương mại quốc tế hoặc có quy định khác với quy định của Luật Thương mại, thì áp dụng quy định của điều ước quốc tế đó.
-
Các bên trong giao dịch thương mại có yếu tố nước ngoài được thỏa thuận áp dụng pháp luật nước ngoài, tập quán thương mại quốc tế nếu pháp luật nước ngoài, tập quán thương mại quốc tế đó không trái với các nguyên tắc cơ bản của pháp luật Việt Nam.
Lưu ý: Thông tin trong bài viết này chỉ mang tính chất tham khảo. Các điều khoản được áp dụng có thể đã hết hiệu lực tại thời điểm bạn đọc. Để được tư vấn pháp lý cụ thể, vui lòng liên hệ với chuyên gia.
